|
|
Đào nương Trần Thị Khoan Cung phi của chúa Trịnh
Họ Trần làng Yên Xuân, xã Diễn Phúc, huyện Diễn Châu là một dòng họ có truyền thống ca công hàng trăm năm. Dòng họ đã sản sinh ra nhiều thế hệ ca nương, kép đàn, quản giáp tài hoa. Trong đó có những người trở thành phu nhân mệnh phụ của các quan đại thần, đào ngự trong cung đình, thậm chí là cung phi của vua chúa... tiêu biểu như bà Trần Thị Khoan - đào ngự, cung phi của chúa Tây Vương Trịnh Tạc.
|
|
|
|
Dòng họ 5 thế kỷ hát ca trù
Ca trù hay còn được gọi là Hát nói, Hát cô đầu, Hát ả đào, Hát nhà trò, Hát nhà tơ... là loại hình diễn xướng bằng âm giai nhạc thính phòng. Đây là một bộ môn nghệ thuật đặc sắc của dân tộc thịnh hành từ thế kỷ XVI, được giới quý tộc, tri thức yêu thích. Ca trù là sự kết hợp nhuần nhuyễn và đỉnh cao giữa thi ca và âm nhạc. Trong các di sản phi vật thể của Việt Nam được UNESCO công nhận là di sản phi vật thể của nhân loại thì Ca trù là loại hình có diện phân bố rộng rãi nhất (Quan họ phân bố chủ yếu ở Kinh Bắc, hát Xoan chủ yếu ở Phú Thọ, Ví Giặm chủ yếu ở Nghệ Tĩnh, Đờn ca tài tử chủ yếu ở Nam bộ...).
|
|
|
|
Tiền sĩ Trần Đình Phong với nền giáo dục khoa bảng Việt Nam cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX
I. VÀI NÉT VỀ TIỂU SỬ
Trần Đình Phong (1843-1909), tên húy là Khang, hiệu Mã Sơn, tự Hương Thúc, cải Úy Khanh, người ở xã Yên Mã, nay là xã Mã Thành, huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An. Ông sinh ra trong một gia đình yêu nước, hiếu học, là con trai thứ ba của cụ Trần Đình Kiều và bà Nguyễn Thị Bình. Thuở nhỏ còn có tên là Bằng, sớm thể hiện là cậu bé thông minh và là người có ý chí nghị lực. Ông hai lần thi đậu Tú tài (Tú Kép), đậu Cử nhân năm 1878, đậu Đệ tam giáp đồng Tiến sĩ xuất thân khoa Kỷ Mão - Tự Đức 32 (1879). Làm quan: Hàn lâm sơ thụ phụ trách Biên tu lịch lý ở Kinh đô, Tri phủ Kiến An, kiêm lý cả huyện Bình Giang (Hải Dương). Năm 1885, mẹ mất, ông xin về chịu tang, rồi mở trường dạy học. Năm 1891, được gọi bổ chức Tri phủ Thọ Xuân, rồi Đốc học Quảng Ngãi, Đốc học Quảng Nam, thăng Tế tửu Quốc tử giám, kiêm Biên tu Sử quán. Ông cáo quan về nhà, khi mất được tặng Lễ bộ Thị lang.
|
|
|
|
Họ Trần và Giáp ca Trần Đức Lương với nền ca trù xứ Nghệ
Ca trù còn được gọi là Hát nói, Hát cô đầu, Hát ả đào, Hát nhà trò, Hát nhà tơ,... là loại hình diễn xướng bằng âm nhạc thính phòng, được thịnh hành từ thế kỷ 15, từng là ca nhạc cung đình và được giới quý tộc, trí thức yêu thích. Ca trù là sự kết hợp nhuần nhuyễn và đỉnh cao giữa thi ca và âm nhạc, được dùng trong các sinh hoạt: Hát thờ, hát chơi, hát thi hoặc các dịp đặc biệt như hát chúc hỗ mừng vua, đín tiếp sứ thần,... Theo thống kê hiện nay thì ca trù gồm có 99 cách thể và được hát bởi các Giáo phường ca trù. Giáo phường ca trù là một cơ cấu quản lý và đào tạo các đào nương, đàn kép trong một khu vực huyện, xã nhất định, tên của giáo phường thường gắn với địa danh của địa phương nơi giáo phường ở đó.
|
|
|
|
Con người nhân cách thầy đồ Nghệ dưới triều Nguyễn
Rõ ràng Đạo Nho cũng là một thành phần của văn hóa Việt Nam, tất nhiên Nho giáo vào Việt Nam cũng như các tôn giáo khác đều bị khúc xạ bởi bản lĩnh Việt Nam, bản sắc văn hóa Việt Nam sàng lọc.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy “Tuy trong học thuyết của Khổng Tử có những điều không đúng, song những điều hay trong đó thì ta nên học. Chỉ có những người cách mạng chân chính thì mới thu hái được những điều hiểu biết quý báu của đời trước để lại. Lênin dạy chúng ta như vậy”.
|
|
|
|
Hồ Hữu Thới - Người nhạc sĩ của quê hương
Để tri ân 57 năm hoạt động âm nhạc của Nhạc sỹ xứ Nghệ Hồ Hữu Thới, Sở Văn hóa Thể thao phối hợp với Đài PT-TH Nghệ An tổ chức đêm nhạc "Hồ Hữu Thới - Ân tình xứ Nghệ".
|
|
|
|
Được nhà vua ban thưởng
Trong lịch sử hàng ngàn năm tồn tại và phát triển của vùng đất Yên Thành (Đông Thành xưa) đã có một số vị đại khoa sau khi thi đỗ được nhà vua ban thưởng. Chẳng hạn Thám hoa Phan Thúc Trực (1808 - 1852) được vua Thiệu Trị ban tặng tấm biển "Khôi đa sĩ" (đứng đầu trong đám đông kẻ sĩ). Và cũng có rất nhiều danh nhân, tướng lĩnh khác đã có công với dân với nước, sau khi chết được phong thần và các triều đại phong kiến về sau ban nhiều đạo sắc ghi công. Bên cạnh các vị ấy còn có không ít người dân thường hoặc đã từ quan đã có những hành động dũng cảm, những nghĩa cử cao đẹp được nhà vua ghi nhận. Sau đây là vài trường hợp như vậy.
|
|
|
|
Mùa thu trên đất Hưng Nguyên nhớ Anh hùng lao động Cao Lục (1)
Anh hùng Lao động Cao Lục, sinh năm 1928, quê xã Hưng Thái, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An là người cống hiến cả đời mình cho công cuộc xây dựng quê hương đất nước. Những năm 1960 - 1970, nói đến Hưng nguyên là nói đến HTX Ba Tơ, nói đến HTX Ba Tơ là nói đến con người tận hiến Cao Lục.
|
|
|
|
Nguyễn Tất Thành ở Luân Đôn
Đến đất Anh khi Chiến tranh thế giới (1914-1918) đang diễn ra, đối với Nguyễn Tất Thành, nói như nhà sử học Rút-xi-ô (Alin Russio), là thêm một bước để anh “phát hiện về thế giới”.
|
|
|
|
Phan Sào Nam và hát đối dân ca Ví Giặm Nghệ Tĩnh
Chúng ta từng biết đến Phan Bội Châu là một nhà yêu nước kiệt xuất của nửa đầu thế kỷ XX, ông như một Thiên sứ, một đấng xả thân cho nền tự do độc lập của dân tộc Việt Nam. Ông là một nhà bác học với nhiều trứ tác về khoa học xã hội và nhân văn, mà tác phẩm của ông vẫn còn tỏa sáng muôn đời, vẫn còn đó những giá trị thời sự nóng hổi, vẫn như những dẫn đường cho sự kiến tạo và tăng trưởng của Tổ quốc Việt Nam, cho dù thể chế là thế nào đi chăng nữa! Nhưng trước khi ông là Phan Tiên sinh, Phan Bội Châu...thì ông là Phan Sào Nam., một con người của xứ Nghệ, một chàng trai Nghệ đa tài đa tình và đầy ắp những tài hoa dân gian nơi ruộng đồng, dân giã và nghịch ngợm.
|
|
|
|
|
|
|
|
1
2
3
|
|
|
|
