Dân số già hóa nhanh: Việt Nam đã sẵn sàng ?

Việt Nam vẫn chưa thực sự sẵn sàng (cả về nhận thức và hành động) để đón dân số đang già nhanh chóng, thậm chí sẽ là dân số siêu già trong một vài thập kỷ nữa.

Tín ngưỡng thờ Gia thần ở Nghệ An - những điều trăn trở

Thờ Gia thần là một loại hình tín ngưỡng phổ biến trong dân gian Việt Nam nói chung và Nghệ An nói riêng. Bản chất của tục thờ Gia thần cũng chính là thờ thần nhưng nó được giới hạn trong phạm vi gia đình. Người Việt quan niệm “đất có thổ công, sông có hà bá” nghĩa là ở đâu thì có chủ ở đó. Ở Kinh đô thì có Đô Đại Thành Hoàng, ở làng thì có Thành Hoàng làng và các vị thần linh của làng. Như vậy ở gia đình, trong một phạm vi nhỏ hẹp hơn cũng có những vị thần bảo vệ cho gia đình đó.

Định giá lại “nông nghiệp, nhà nước, văn minh”?

Chúng ta được dạy và tin rằng từ săn bắn hái lượm đến nông nghiệp là bước tiến của văn minh nhân loại. Định cư và canh tác nông nghiệp là tiêu chí của sự tiến hóa lịch sử. Nhà nước là biểu hiện của xã hội văn minh. Những điều này sẽ bị thách thức nếu chúng ta nhìn sự tiến hóa của nhân loại từ một góc nhìn khác. Theo hướng này thì không chỉ có việc chúng ta thuần hóa cây trồng, vật nuôi, mà chính những cây con này đã “thuần hóa” con người, buộc con người phải lệ thuộc và phục vụ chúng. Theo hướng này, con người đã phải “trả giá” cho lựa chọn nông nghiệp, định cư và nhà nước thay vì săn bắn hái lượm. Vậy cái giá đó là gì?

Hướng đi nào cho nông thôn mới?

LTS: Tính đến nay, năm 2018, Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng Nông thôn mới đã qua được một chặng đường khá dài. Bên cạnh nhiều kết quả đạt được thì vẫn còn nhiều vấn đề cần được nhận thức đúng đắn và giải quyết hợp lý. Nghệ An là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về số lượng xã đạt tiêu chuẩn quốc gia về nông thôn mới. Tuy nhiên, ngoài những con số làm nức lòng nhiều người thì cũng tồn tại không ít những khó khăn, hạn chế phải có hướng giải quyết đúng đắn trong quá trình đẩy mạnh phát triển nông thôn. Để góp thêm tiếng nói vào việc đi tìm định hướng xây dựng và phát triển nông thôn, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với GS.TS Tô Duy Hợp, một chuyên gia hàng đầu về xã hội học nông thôn ở Việt Nam.

Đôi điều suy ngẫm về đạo đức công vụ trong tình hình hiện nay

Vấn đề đạo đức và trách nhiệm công chức luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm, nhất là trong tình hình hiện nay. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó, có tài mà không có đức là người vô dụng”, “cán bộ là cái gốc của mọi công việc, công việc thành công hay thất bại là do cán bộ”, như vậy vấn đề đạo đức công vụ công chức có tầm quan trọng rất lớn dẫn đến sự thành bại của nền hành chính nước nhà. Đối với công tác xây dựng chính quyền, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm đến giáo dục, rèn luyện đạo đức của cán bộ Đảng viên (CBĐV) và việc phòng, chống suy thoái đạo đức, lối sống trong CBĐV là một nhiệm vụ rất quan trọng của công tác xây dựng Đảng.

Vẻ đẹp cá tính người phụ nữ trong bài thơ "Bánh trôi nước"

Thân em vừa trắng lại vừa tròn Bảy nổi ba chìm với nước non Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn Mà em vẫn giữ tấm lòng son.

Dùng một lần

Việc liên tục thay đổi nội dung chương trình và độc quyền về sách giáo khoa của ngành giáo dục đã không chỉ gia tăng gánh nặng cho người dân, mà quan trọng hơn đã làm tích tụ và dồn nén nỗi bất an của xã hội đối với nền giáo dục nước nhà.

Đánh vần thì đánh, đừng đánh thầy Đại

Trên mạng xã hội bỗng dưng ném đá rào rào vào cuốn sách giáo khoa Tiếng Việt của GS. Hồ Ngọc Đại, mặc dù nó đã được sử dụng trên dưới bốn mươi năm nay, nhưng vì không đủ kiến thức, không đủ thông tin mà cũng không đủ thì giờ, tôi chỉ viết vắn tắt mấy ý theo hiểu biết của mình như sau:

Khi nông dân chán... đại học

Từ lâu nay, khi nói đến xứ Nghệ, người ta thường thể hiện sự coi trọng đây là một vùng đất văn hiến, có truyền thống hiếu học. Nhiều người gọi nôm na là vùng đất học. Xứ Nghệ được tôn trọng không chỉ vì có nhiều người đỗ đạt, nhiều danh nhân văn hóa nổi tiếng, mà còn được trân trọng bởi con người nơi đây ham học hỏi. Những người nông dân sẵn sàng chịu khó, chịu khổ, bớt ăn, nhịn tiêu để dành tiền cho con cái đi học, nhất là khi cho con đi học đại học. Nhưng hiện nay, truyền thống này cũng đang có những thay đổi theo hướng khác. Nhìn trên bình diện chung, con người xứ Nghệ vẫn ham học hỏi. Tuy nhiên, có nhiều địa phương, quan niệm về học tập, nhất là học đại học đang thay đổi. Ở nhiều nơi, cho con đi học đại học không còn là lựa chọn được nhiều gia đình nông dân lựa chọn và ủng hộ.

Đối thoại với nhà nghiên cứu Trương Công Anh về kinh doanh rừng tổng hợp

Nhà nghiên cứu Trương Công Anh nguyên là Ủy viên thường vụ, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Nghệ An có bài “Hãy nghĩ để hướng tới ngành trồng rừng hỗn giao kinh doanh tổng hợp cho miền Tây Nghệ An” đăng trên Chuyên san Khoa học Xã hội và Nhân văn Nghệ An số 6/2018. Tôi đã bỏ công đọc đi đọc lại mấy lần. Nếu như những ai chưa quen biết thì ngỡ ông là nhà Lâm học thực thụ có thâm niên trong ngành lâm nghiệp bởi cách đặt vấn đề của ông là những vấn đề nóng bỏng trong suy nghĩ của đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật của ngành Lâm nghiệp. Tôi xin được trao đổi thêm một số vấn đề sau:

Với cuộc cải cách bộ môn Ngữ văn ở bậc phổ thông hiện nay - Đôi điều tôi muôn nói

Muốn nói là bởi thấy bộ môn Ngữ văn có một vị trí đặc biệt quan trọng trong sự nghiệp giáo dục phổ thông với tuổi trẻ Việt Nam ta trong thời hiện đại và tương lai. Bản thân lại là người từng tham gia công cuộc cải cách bộ môn Ngữ văn mấy chục năm, tham gia xây dựng chương trình cải cách, viết và chủ biên một số sách giáo khoa, sách giáo viên, sách bồi dưỡng giáo viên, sách bài tập của học sinh ở cả hai bậc học phổ thông trung học và phổ thông cơ sở. Do đó mà nay im lặng với công cuộc cải cách bộ môn thì không yên tâm. Rất mong được mọi người, trước hết là các bạn đang được Bộ Giáo dục giao trọng trách này hãy coi đây như là một cuộc trao đổi vui vẻ với nhau may gì có chút hợp lực để có một cuộc cải cách bộ môn Ngữ văn đích đáng hơn trong nền giáo dục phổ thông của nước nhà thời hiện đại.

Về sách giáo khoa bậc phổ thông - Như tôi hiểu và mong muốn

1. Ngữ - Văn: Tiếng nói và Chữ viết. Phải quan tâm cả hai phía; và chú ý tính đặc thù của Ngữ - Văn Việt trên con đường khó khăn đi tìm Chữ. Tiếng nói Việt có từ rất lâu đời, nhiều nghìn năm. Còn chữ viết thì muộn, phải về sau mới có, với trật tự từ Hán - Nôm sang Quốc ngữ. Có tiếng nói là có văn học - đó là văn học truyền khẩu, gồm nhiều loại hình, có trước và cùng tồn tại song song với văn học viết trên suốt chiều dài lịch sử. Và sự giao thoa, tác động qua lại giữa hai khu vực cũng là một tồn tại lâu dài. Những bà mẹ Việt Nam mù chữ vẫn thuộc lòng và lưu truyền 3254 câu thơ Kiều cùng ca dao và các truyện Nôm khác. Cho đến thời hiện đại vẫn tồn tại truyện và thơ dân gian - như thơ Bút Tre.